Wraz z wiekiem w ciele kobiety zachodzi wiele zmian. Jedną z nich jest właśnie pojawienie się atrofii pochwy, która związana jest między innymi z menopauzą i niedoborem estrogenów, czyli żeńskich hormonów odpowiedzialnych za utrzymanie zdrowia, a także elastyczności tkanek pochwy. Dlatego też warto być świadomym, jakie objawy daje atrofia pochwy oraz jak ją leczyć.
Czym jest atrofia pochwy i jak się objawia?
Atrofia pochwy jest stanem, w którym tkanki pochwy oraz błona śluzowa ulegają zanikowi lub zmniejsza się ich grubość, przez co stają się bardzo cienkie. Jest to następstwo przede wszystkim menopauzy.
Atrofia pochwy: suchość pochwy jako jeden z głównych objawów
Atrofia pochwy może dawać wiele objawów, których nie powinno się bagatelizować. Do tych powszechnie występujących u większości kobiet, zalicza się suchość pochwy. Estrogeny odpowiadają za prawidłowe ukrwienie, ale także i za jakość kolagenu.
Zmniejszenie ilości tych hormonów wpływa więc na stopień nawilżenia pochwy. Uczucie suchości przede wszystkim może powodować dyskomfort w czasie zbliżeń. Mimo uczucia podniecenia może nie nastąpić wystarczające nawilżenie pochwy, co z kolei może skutkować bólem i otarciami w czasie stosunku.
W takich wypadkach warto sięgać po dobrej jakości lubrykanty, aby zbliżenia z partnerem w dalszym ciągu były satysfakcjonujące. Jednak trzeba mieć na uwadze, że suchość pochwy może też na co dzień powodować dokuczliwe uczucie swędzenia, czy pieczenia.
Pierwsze objawy atrofii pochwy: na co zwrócić uwagę?
Poza suchością pochwy do pierwszych objawów, które mogą świadczyć o atrofii pochwy, są nieprawidłowe upławy. Często pojawiające się upławy powinny zaniepokoić każdą kobietę. Szczególnie jeżeli są obfite oraz towarzyszy im nieprzyjemny zapach.
Dodatkowo warto zwrócić uwagę, czy nie pojawiają się często infekcje, a także podrażnienia. Mogą one bowiem sugerować, że nastąpiła atrofia pochwy.
Jak objawia się atrofia pochwy i sromu?
Zmniejszenie elastyczności pochwy, a także jej zwężenie wskutek atrofii często także może przyczyniać się do bolesnych stosunków. Dlatego też jeżeli zauważyłaś zmianę odczuć w czasie zbliżeń z partnerem, warto sprawdzić, czy nie jest to powiązane z atrofią pochwy.
Stan nabłonka pochwy w trakcie rozwoju atrofii
Skutkiem zmian hormonalnych, czyli spadku estrogenu jest zanik lub pocienienie nabłonka pochwy. Jest to naturalny proces, który związany jest ze zmianami zachodzącymi w ciele każdej kobiety. Zazwyczaj atrofia występuje po okresie menopauzy, a więc u kobiet po 50 roku życia.
Przyczyny atrofii pochwy: czynniki ryzyka i zmiany hormonalne
U większości kobiet atrofia pochwy pojawia się jako następstwo menopauzy. Jednak warto także mieć na uwadze, że stan ten także może pojawić się u kobiet po przebytej terapii przeciwnowotworowej lub w przypadku stosowania leków hamujących owulację.
Główne przyczyny atrofii pochwy: niedobór estrogenów
Jak już zostało wspomniane, główną przyczyną atrofii pochwy jest niedobór estrogenów. Pojawia się on naturalnie w okresie menopauzy oraz po jej przebyciu. Na skutek ograniczenia funkcji endokrynnej jajników, spada poziom stężenia hormonów żeńskich, w tym właśnie kluczowego estrogenu.
Atrofia urogenitalna: wpływ zmian hormonalnych na zdrowie intymne
Atrofia urogenitalna związana jest z wpływem, jaki wywiera obniżenie się poziomu estrogenów na narządy układu moczowego. Taki stan może powodować dolegliwości związane z oddawaniem moczu. Są to także często zwiększone parcie na pęcherz, częste oddawanie moczu w tym także w nocy oraz nietrzymanie moczu. Ponadto atrofia pochwy może się objawiać nawracającymi infekcjami dróg moczowych.
Epidemiologia atrofii: jak często jest diagnozowana?
W związku z tym, że atrofia pochwy powiązana jest z naturalnym procesem starzenia się organizmu ludzkiego, jej częstotliwość diagnozowania jest dość duża. Szacuje się, że atrofia pochwy występuje u 40 - 60% kobiet, które przeszły menopauzę. Jednak trzeba mieć na uwadze, że niestety wiele kobiet nie zgłasza się do lekarzy z objawami, które towarzyszą atrofii. Z tego też względu można przypuszczać, że atrofia występuje u jeszcze większej ilości kobiet.
Diagnozowanie atrofii pochwy: jak przebiega proces diagnostyki?
Aby móc jednoznacznie stwierdzić, że atrofia pochwy jest rzeczywistą przyczyną dokuczliwych objawów, konieczne jest wykonanie diagnostyki. Wszelkie wątpliwości o stanie zdrowia miejsc intymnych należy jak najszybciej skonsultować z lekarzem.
Diagnoza atrofii: jakie badanie są potrzebne?
W celu wykrycia atrofii pochwy konieczna jest wizyta u lekarza ginekologa. Diagnostyka polega między innymi na dokładnym wykonaniu badania ginekologicznego wraz z przeprowadzeniem obszernego wywiadu.
W czasie badania lekarz dokonuje oceny wydzieliny z pochwy, grubości nabłonka, a także poziomu pH pochwy. Ponadto wykonywane jest także USG pochwy, które pozwala sprawdzić kondycję jajników i struktur miednicy.
Zazwyczaj wykonywana jest także cytologia. Z kolei w czasie wywiadu lekarz zbiera informacje o aktualnym samopoczuciu, ewentualnych objawach i zmianach, jakie zaszły w ostatnim czasie w organizmie pacjentki oraz o aktualnie przyjmowanych lekach. Badania i zgromadzone informacje pozwalają na uzyskanie pełnego obrazu i postawienie trafnej diagnozy.
Atrofia narządów: jak powstaje i jak jest diagnozowana?
Atrofia związana jest ze zmniejszeniem tkanek i komórek, ale też i całych narządów. W takim wypadku może być spowodowana nie tylko zmianami hormonalnymi, ale też podłożem genetycznym, zaburzeniami krążenia, nieprawidłowym odżywianiem, nadmiernym obumieraniem tkanek, czy też chorobami tkanek i narządów.
Przykładem atrofii narządów może być nie tylko atrofia pochwy i sromu, ale też wzroku, czy też mózgu lub serca. Diagnostyka jest tutaj uzależniona od rodzaju atrofii, jednak zawsze opiera się na wywiadzie lekarskim oraz na badaniach.
Leczenie atrofii pochwy: metody konwencjonalne i naturalne
Leczenie atrofii pochwy jest dobierane indywidualnie w zależności od objawów oraz ich nasilenia. Z reguły skupia się na łagodzeniu dokuczliwych objawów i dolegliwości, jakie wywołuje. Można wyróżnić dwie metody leczenia atrofii pochwy.
Są to metody naturalne oparte o drogocenne właściwości roślin i innych substancji, a także konwencjonalne wymagające pozostania pod ścisłą opieką lekarza.
Estrogenoterapia: leczenie zanikowego zapalenia pochwy
Jedną z podstawowych metod leczenia atrofii pochwy jest terapia hormonalna, czyli estrogenoterapia. Polega ona na uzupełnieniu niedoboru hormonu estrogenu. Odbywać się to może na dwa sposoby.
Pierwszym z nich jest stosowanie preparatów zawierających ten hormon miejscowo, przykładowo w postaci kremów. Pozwala to na nawilżenie pochwy w miejscu aplikacji, co skutecznie pozwala łagodzić dolegliwości związane z pieczeniem, swędzeniem oraz otarciami spowodowanymi nadmierną suchością.
Stosuje się także preparaty zawierające DHEA w postaci globulek w celu przywrócenia właściwego poziomu pH w pochwie.
Wśród hormonalnych metod leczenia atrofii pochwy wyróżnia się także hormonalną terapię zastępczą (HTZ). Polega ona na zastosowaniu preparatu zawierającego składową estrogenową w postaci doustnej lub zastrzyku. Pozwala to na uzupełnienie niskiego poziomu hormonów.
Leczenie laserowe atrofii pochwy: zalety i powikłania
Istnieje także laserowe leczenie atrofii pochwy z wykorzystaniem lasera CO₂, czyli ablacyjnego lub lasera yagowego, czyli bez ablacyjnego. Do największych zalet tej metody zalicza się to, że wiązki lasera powodują zwiększenie syntezy kolagenu i elastyny, co z kolei przyczynia się do zwiększenia nawilżenia pochwy oraz pobudza procesy regeneracji.
Po laserowym leczeniu raczej nie pojawiają się powikłania. Zabieg jest bezpieczny i bezkrwawy. Jednak trzeba mieć na uwadze, że aby móc czerpać z jego korzyści koniecznie jest wykonanie kilku serii.
Naturalne metody łagodzenia objawów atrofii pochwy
Alternatywą dla hormonalnego i laserowego leczenia atrofii pochwy są metody naturalne takie, jak stosowanie zbilansowanej diety, dbanie o odpowiednie nawilżenie organizmu, a także zadbanie o prawidłową wagę.
Duże znaczenie w łagodzeniu objawów ma także aktywność fizyczna oraz stosowanie odpowiednich preparatów ziołowych. Ponadto warto rozważyć wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego.
Leki bez recepty: jak radzić sobie z suchością pochwy
Aby zwalczyć uporczywe swędzenie i dyskomfort związany z suchością pochwy, można także sięgać po leki dostępne bez recepty. Z reguły są to lubrykanty lub żele intymne o właściwościach nawilżających.
Można także w aptekach dostać globulki i żele. Warto zwrócić uwagę na ich skład i wybierać te, które nie posiadają substancji sztucznych, które mogą dodatkowo wpływać na pogłębianie problemu. Dobrze, aby produkty stosowane w miejscach intymnych nie posiadały sztucznego i mocnego zapachu, a w ich składzie powinien znaleźć się kwas hialuronowy.
Dodatkowo można sięgać po suplementy diety, które bazują na kwasie hialuronowym oraz witaminach.
Zapobieganie atrofii pochwy: profilaktyka i zdrowy styl życia
Zdrowy styl życia pozwala zapobiegać bądź łagodzić wiele dolegliwości związanych z różnymi schorzeniami. Jest to także skuteczny sposób na profilaktykę atrofii pochwy. Szczególnie duże znaczenie ma zbilansowana dieta, która pozwala na uzupełnienie witamin i minerałów odpowiedzialnych za dobrą kondycję organizmu, a także skóry.
Zapobiegać atrofii pochwy: jak utrzymać zdrowie intymne?
Aby utrzymać zdrowie intymne, warto przyjrzeć się stylowi życia, jaki się prowadzi. Poza zbilansowaną dietą aktywność fizyczna również ma ogromny wpływ na zdrowie miejsc intymnych.
Nadmierna waga przyczynia się do niekorzystnego metabolizmu estrogenów, dlatego też warto pozbyć się nadmiernych kilogramów. Ponadto w utrzymaniu zdrowia pomaga noszenie luźnej i przewiewnej bielizny, czy rzucenie palenia, które obniża poziom estrogenów.
Atrofia pochwy: wpływ na jakość życia kobiet i jak temu zapobiec
Nieprzyjemne i dokuczliwe objawy powodowane przez atrofię pochwy mogą mieć duży wpływ na codzienne oraz intymne życie kobiet. Przede wszystkim swędzenie, pieczenie oraz nieprzyjemne uczucie w obrębie miejsc intymnych może powodować dyskomfort w codziennych czynnościach, a także negatywnie wpływać na współżycie ograniczając przyjemność ze zbliżeń.
W przypadku pojawienia się niepokojących objawów, niezależnie od tego czy jesteś po menopauzie, czy też nie, koniecznie skonsultuj się ze swoim ginekologiem, aby zdiagnozować, czy aby atrofia nie jest ich powodem. Jeżeli tak, to należy wdrożyć odpowiednie leczenie, aby zapobiec skutkom takim jak częste infekcje dróg moczowo - płciowych, ból podczas stosunku, czy też problem nietrzymania moczu.
