Ekshibicjoniści wcześniej kojarzyli się z długim płaszczem, parkiem czy wąską uliczką. Od razu byli wykluczani przez społeczeństwo i karani przez prawo. Obecnie z ekshibicjonizmem można spotkać się dosłownie wszędzie - wystarczy być online. Cyberflashing, czyli internetowy ekshibicjonizm to niechciane treści wysyłane przez AirDrop, Snapchat i inne aplikacje. Dowiedz się, co to jest cyberflashing, jak się przed nim chronić i czy cyberflashing jest legalny?
Definicja i zrozumienie cyberflashingu
Cyberflashing: Co to jest?
Cyberflashing to celowe wysyłanie niechcianych zdjęć o charakterze seksualnym przez Internet. Jest to forma molestowania seksualnego.
Najczęściej cyberflashing przybiera postać dickpicków i zdjęć genitaliów wysyłanych w wiadomościach prywatnych na Instagramie, Snapchacie, Whatsappie czy nawet za pomocą AirDropa. To prawdziwa plaga.
Dickpick jako forma ekshibicjonizmu internetowego
W dobie Internetu cyberflashing stał się problemem, z którym spotyka się coraz więcej osób. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez University College London około 76% dziewczyn w wieku od 12 do 18 lat przyznało, że otrzymało niechciane zdjęcie przedstawiające męskie genitalia.
Według UN Women UK od 41% do 48% kobiet w wieku powyżej 18 lat spotkało się z cyberflashingiem. Niewiele badań porusza to, jak często cyberflashing zdarza się mężczyznom.
Jest to na tyle poważny problem, że w Wielkiej Brytanii uchwalono ustawę uznającą cyberflashing za przestępstwo.
Cyberflashing vs. sexting
Cyberflashing może być mylnie odbierany przez niektórych jako sexting. Jest jednak zasadnicza różnica między tymi zjawiskami.
Sexting opiera się na dobrowolnym wysyłaniem treści o charakterze seksualnym, gdy cyberflashing związany jest z otrzymywaniem niechcianych zdjęć lub filmów.
Kluczową różnicą jest kwestia zgody. W przypadku sextingu obie strony zgadzają się na otrzymanie takich treści.
Przestępstwo cyberflashingu: aspekty prawne
Nowe przestępstwo cyberflashingu: co mówi ustawa?
Obecnie w Polsce nie istnieją żadne przepisy, które określałyby cyberflashing jako przestępstwo. Jest to problem bagatelizowany w Polsce, który podlega karze dopiero w przypadku skierowania tego typu wiadomości do osoby nieletniej. Wtedy można powołać się na art. 200 § 3. kk, który zakłada karę pozbawienia wolności do lat trzech dla osób rozpowszechniających nieletnim treści pornograficzne lub udostępniających im przedmioty o takim charakterze.
Zdaniem Adama Kuczyńskiego prawnika Fundacji Przeciw Kulturze Gwałtu w przypadku udowodnienia, że ktoś wysyła zdjęcie cudzego penisa, takie działania można przypisać art. 191a kk., który odnosi się do naruszenia intymności seksualnej. Innym rozwiązaniem jest powołanie się na art. 190 a kk. dotyczący nękania w przypadku notorycznego wysyłania tego typu treści.
Aktualnie cyberflashing jest przestępstwem m.in. w Chicago, w Teksasie, w Kalifornii, od 2010 roku w Szkocji, od 2019 roku w Singapurze, a od 2024 roku również w Anglii i Walii.
Dowody cyberflashingu: jak zgłosić nadawcę?
Według badań University College London 51% młodych ludzi w wieku 12-18 lat nie przyznało się, że otrzymało niechciane treści, tylko 15% zgłosiło to na mediach społecznościowych, 5% powiedziało o tym rodzicom, a 2% swojej szkole. Głównym powodem nie zgłaszania tego typu zdarzenia podanym przez około 1/3 ankietowanych jest przekonanie, że zgłoszenie nic nie da.
Po otrzymaniu niechcianej wiadomości najlepiej zablokować nadawcę, aby uniknąć otrzymania kolejnych tego typu treści. Zgłoś incydent platformie społecznościowej lub odpowiednim organom ścigania. Jeśli to możliwe, warto wykonać zrzut ekranu wiadomości, którą otrzymaliśmy. Posłuży nam on za dowód i może przydać się podczas działań prawnych.
Pamiętajmy, że otrzymanie zdjęcia lub filmu o charakterze seksualnym to nie jest nasza wina. Możemy czuć wtedy niepokój lub zażenowanie. Pomocna może okazać się rozmowa z rodzicem, przyjacielem lub kimś komu ufamy. Możemy także skorzystać z pomocy prawnej u adwokata lub organizacji, które zajmują się prawami cyfrowymi.
Skutki i konsekwencje cyberflashingu
Cyberflashing skutki: trwałe ślady emocjonalne
W rzeczywistości każdy może paść ofiarą cyberflashingu - wystarczy mieć telefon. Niechciane treści o charakterze seksualnym mogą zostać wysłane na dowolną platformę społecznościową czy za pomocą AirDropa lub Bluetootha.
Bardzo często po otrzymaniu tego typu wiadomości boimy się do tego przyznać. Wstydzimy się tego. Nierzadko cyberflashing wiąże się z poważnymi konsekwencjami dla zdrowia psychicznego i emocjonalnego osób, które otrzymały niechciane zdjęcia.
Przemoc seksualna oparta na obrazie: psychologiczne konsekwencje cyberflashingu
Cyberflashing można uznać za opartą na obrazie formę wykorzystania seksualnego. Otrzymanie niechcianego zdjęcia o charakterze seksualnym to nieprzyjemne i godzące w naszą prywatność przewinienie. Jako odbiorcy tego typu treści możemy czuć się zaskoczeni, zastraszeni, a nawet zagrożeni.
Często osoby spotykające się z cyberflashingiem czują wstyd, lęk i bezsilność. Zastanawiają się nad tym dlaczego one? Pojawiają się myśli ,,czy zrobiłxm coś, co mogło dać komuś znak, że tego chce?”. Często skutkiem tego typu zdarzeń jest obniżone zaufanie do innych, trudności w nawiązywaniu bliskich kontaktów czy oddziaływanie na relacje interpersonalne.
Cyberflashing: niebezpieczne zjawisko w wirtualnym świecie
Badania dr Cory L. Pedersen z University of British Columbia opublikowane w 2019 w The Journal of Sex Research uwypuklają, że 48% ankietowanych mężczyzn przyznaje się do rozsyłania niechcianych zdjęć swoich genitaliów.
82% argumentuje swoje działania tym, że myślało, że w ten sposób podnieci odbiorcę wiadomości. Około 50% miało nadzieję na otrzymanie odpowiedzi w tym samym stylu. 10% respondentów za powód wysłania tego typu zdjęcia uważa poczucie kontroli nad odbiorcą, a dla 6% jest to satysfakcjonujący akt niechęci wobec kobiet.
Według raportu Women’s and Men’s Reactions to Receiving Unsolicited Genital Images from Men z 2020 roku 50% kobiet, które doświadczyły cyberflashingu czuło obrzydzenie. Tylko u 8% tego typu działania wywołały podniecenie.
Cyberflashing i media społecznościowe
Bezpieczeństwo online: jak chronić się przed cyberflashingiem?
Chcąc uchronić się przed cyberflashingiem, warto dostosować ustawienia prywatności. Na portalach społecznościowych i w aplikacjach możemy ustawić kto może się z nami kontaktować i wysyłać wiadomości.
Dobrym pomysłem jest filtracja wiadomości - te od nieznajomych będą wpadać do oddzielnego folderu. Pamiętaj, żeby nie udostępniać swojego numeru telefonu, maila lub innych informacji kontaktowych.
Nie akceptuj zaproszeń od osób, których nie kojarzysz. Nie odbieraj od nieznanych numerów treści wysyłanych AirDropem lub Bluetoothem - najlepiej ustaw możliwość przesyłania materiałów tylko dla osób znajdujących się w kontaktach.
Nie reaguj na niechciane wiadomości. Zgłoś je platformie społecznościowej lub aplikacji. Zrób zrzut ekranu i zachowaj dowody.
