Kiła to jedna ze wstydliwych chorób, która dotyczy miejsc intymnych i jest tą drogą przenoszona. Chorują na nią zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Brak leczenia powoduje poważne konsekwencje zdrowotne. Z tego względu warto poznać objawy choroby oraz sposoby postępowania, aby zapobiec dalszemu rozwojowi infekcji.
Czym jest kiła?
Kiła to choroba, która nazywana jest także syfilisem. Diagnozuje się ją bardzo często wśród mężczyzn w różnym wieku. Najczęściej jednak występuje ona u mężczyzn młodych i aktywnych seksualnie. Wszystko dlatego, że przede wszystkim choroba rozprzestrzenia się drogą płciową w czasie stosunku seksualnego z osobą zakażoną.
Dużo rzadziej do zakażenia dochodzi poprzez kontakt przez krew, czy z zakażonym materiałem biologicznym. Kiła może być rozpoznana także u noworodków, ponieważ w przypadku, gdy matka jest chora, choroba zostaje transmitowana łożyskiem na płód.
Rola krętka bladego w rozwoju kiły
Syfilis wywoływany jest przez bakterie, a dokładnie przez krętka bladego. Wnika on do organizmu poprzez błony śluzowe, a także niewielkie urazy w skórze. Najszybciej bakterie krętka bladego rozprzestrzeniają się w początkowej fazie choroby, co sprawia, że zaraźliwość w tym czasie jest bardzo wysoka.
Wynosi ona do 50 - 60% w przypadku stosunku seksualnego oraz do 100% w przypadku drogi krwiopochodnej. Po wniknięciu bakterii do organizmu dochodzi do jej namnażania się i rozprzestrzeniania w tkankach. Choroba może obejmować nie tylko narządy płciowe, ale także cały organizm.
Fazy kiły - od wczesnej do późnej
Kiła to choroba, która może rozwijać się latami. Pierwsze objawy świadczące o zakażeniu się krętkiem bladym pojawiają się od 9 do 90 dni po zakażeniu. Jest to tak zwany okres wylęgania choroby. W zależności od czasu trwania choroby oraz występujących objawów rozróżnia się kilka faz kiły. Omawiamy je poniżej.
Kiła wczesna - pierwotna i wtórna
Kiła wczesna to etap choroby, gdzie zaraźliwość jest bardzo wysoka. Dzieli się ją na kiłę pierwotną i wtórną. Kiła pierwotna, zwana także pierwszorzędową, pojawia się od 2 do 3 tygodni po zakażeniu. To wtedy można zauważyć pierwsze charakterystyczne objawy. Jest to pojawienie się zmiany skórnej, która ma postać niewielkiej grudki lub guzka, która występuje w miejscu wniknięcia do organizmu bakterii.
Jest on twardy, czerwony i z reguły nie powoduje żadnego bólu, czy też dyskomfortu. Z czasem zmiana skórna może się przekształcić w małe owrzodzenie z uniesioną krawędzią. Pojawia się zazwyczaj na narządach płciowych, w przypadku mężczyzn jest to okolica penisa, ale też i odbytu.
Co więcej, objawy pierwotne ustępują samoistnie po około 2 do 4 tygodni i mogą pozostawić przebarwienie lub bliznę. Niestety ze względu na to, że zmiana pierwotna samoistnie zanika i nie powoduje żadnych dolegliwości, może zostać przeoczona i nieleczona, co powoduje rozwój kolejnej fazy kiły, czyli wtórnej.
Kiła wtórna - drugorzędowa pojawia się po ustąpieniu objawów kiły pierwotnej w okresie od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy. Nie zawsze jednak może wystąpić. Zazwyczaj pojawia się u co czwartej osoby, która nie była leczona na kiłę pierwotną.
Kiła późna i jej powikłania
Wyróżnia się także kiłę późną, czyli trzeciorzędową. Brak dalszego leczenia i lekceważenie objawów może do niej doprowadzić, powodując poważne powikłania zdrowotne i uszkodzenia narządów i układów. Najczęściej dochodzi do:
-
uszkodzenia układu krążenia,
-
pojawienia się nieestetycznych zmian skórnych na całym ciele,
-
uszkodzenia naczyń opon mózgowo - rdzeniowych i mózgu.
Dodatkowo do powikłań kiły późnej zalicza się także zniekształcenia zmian, oszpecenia, a także perforacje. Trzeba mieć na uwadze, że zmiany narządowe zazwyczaj są nieodwracalne mimo podjęcia leczenia. Dlatego też tak istotne jest, aby nie lekceważyć żadnych niepokojących zmian w obrębie narządów płciowych.
Objawy kiły u mężczyzn
Kiła wywołana krętkiem bladym daje bardzo różnorodne objawy, które mogą się od siebie różnić w zależności od fazy rozwoju choroby. Zazwyczaj pierwsze zmiany świadczące o zakażeniu kiłą dotyczą skóry miejsc intymnych. Jeżeli pojawią się tam wykwity, narośla, czy zmieni się kolor skóry, należy skonsultować się z lekarzem.
Skórne objawy kiły wtórnej
Kiła wtórna występuje w czasie od 9 do 16 tygodni od zakażenia. Do głównych jej objawów zalicza się pojawienie się osutek w postaci plam lub grudek. Jest ich dużo oraz są zlokalizowane symetrycznie. Ponadto są powierzchowne i nie zlewają się w duże skupiska.
Jednak zmiany skórne są obfite i mogą uwidocznić się nie tylko na penisie, ale także na innych częściach ciała, w tym rękach. Do innych skórnych objawów kiły wtórnej zalicza się także tak zwane bielactwo kiłowe, czyli pojawienie się białych plam o wielkości około 1 cm, które uwidaczniają się w okolicy szyi i karku.
Co więcej, kiła może powodować łysienie rozlane lub ogniskowe, które wywołuje przerzedzenie włosów.
Inne charakterystyczne objawy
Poza widocznymi objawami skórnymi, jakie daje kiła wtórna, mogą wystąpić także inne dolegliwości. Często zakażeniu towarzyszy gorączka, bóle głowy i mięśni, a także gardła. Są to objawy charakterystyczne dla przeziębienia, dlatego rzadko kojarzone są z chorobą weneryczną, jaką jest kiła.
Ponadto rozwój syfilisu może powodować powiększenie się węzłów chłonnych na szyi, w pachwinach, udach oraz pachach. Poza zwiększeniem ich rozmiarów nie występują żadne inne dolegliwości, jak ból. Niestety kiła może także powodować zmiany w narządach. Zdarza się, że diagnozuje się zapalenie śródmiąższowe wątroby, czy uszkodzenie nerek spowodowane rozwojem choroby.
Diagnostyka kiły
W celu rozpoczęcia skutecznego leczenia, konieczne jest prawidłowe rozpoznanie kiły. Dlatego też wszelkie niepokojące objawy i zmiany skórne szczególnie w miejscach intymnych, należy jak najszybciej skonsultować z lekarzem i wykonać badania diagnostyczne.
Badania krwi i inne metody diagnostyczne
Przede wszystkim w diagnostyce kiły, bardzo ważną rolę odgrywa obszerny wywiad z pacjentem oraz badanie i oględziny zmian skórnych. Są one na tyle charakterystyczne, że już na ich podstawie lekarz może postawić wstępną diagnozę.
Dodatkowo zleca się także badania serologiczne, które wykonuje się z krwi. Ich celem jest sprawdzenie, czy w pobranej próbce są obecne przeciwciała przeciwko krętkowi blademu. W przypadku, gdy pojawią się objawy neurologiczne, zaleca się także wykonanie badania płynu mózgowo - rdzeniowego.
Leczenie kiły
Ze względu na poważne powikłania, jakie wywołuje kiła, rozpoczęcie leczenia na wczesnym etapie jest bardzo ważne, a także ogranicza rozprzestrzenianie się choroby. Proces leczenia może przebiegać na kilka sposobów, w zależności od tego, którą fazę zdiagnozowano.
Rola penicyliny w leczeniu
W przypadku kiły wczesnej oraz wtórnej zazwyczaj w leczeniu wykorzystuje się antybiotyki. Najczęściej jest to penicylina benzatynowa. Podaje się ją w formie zastrzyku w pośladek. Co jest istotne, leczenie nie zawsze jest skuteczne. Dlatego też, po okresie antybiotykoterapii wykonuje się ponownie testy z krwi, w celu sprawdzenia, czy bakteria została zwalczona. Kiła mimo leczenia może nawracać.
Długość i częstotliwość antybiotykoterapii, a także sposób podania leku uzależniony jest od fazy kiły. Im wcześniej zostanie ona zdiagnozowana, tym okres ten jest krótszy, a leczenie bardziej efektywne.
Alternatywne metody leczenia
W przypadku pacjentów uczulonych na penicylinę wdraża się leczenie doustne doksycykliną, które trwać może do 14 dni w przypadku fazy pierwotnej i wtórnej oraz do 28 dni w przypadku kiły późnej. W leczeniu kiły stosuje się także antybiotyk ceftriakson w pierwszej fazie choroby.
Kiła wrodzona - leczenie
Kiła jest zakaźną chorobą, która może dotknąć także noworodków. To właśnie w takim wypadku mowa jest o kile wrodzonej. Rozróżnia się kiłę wrodzoną wczesną oraz późną.
Czym jest kiła wrodzona?
Kiła wrodzona występuje w momencie, gdy matka, będąc w ciąży, choruje na kiłę. Bakterie przenoszą się na rozwijający się w łonie płód, co powoduje, że dziecko rodzi się już zakażone. Jeżeli wystąpią niepokojące objawy, to przeprowadza się diagnostykę u mamy dziecka. Jeżeli wyniki potwierdzą kiłę, badania przeprowadza się również u dziecka. Leczenie także polega na podaniu dziecku penicyliny.
Jak zapobiegać zakażeniu kiłą?
Kiłą zarazić się może każdy, nawet osoby, które przebyły tę chorobę, nie zyskują na nią odporności. Z tego też powodu warto znać zasady, które pozwolą zapobiegać zakażeniu. Przede wszystkim należy używać prezerwatyw w czasie stosunków seksualnych. Zapobiegają one nie tylko nieplanowanej ciąży, ale także rozprzestrzenianiu się chorób wenerycznych. Warto także unikać przypadkowych kontaktów seksualnych oraz ograniczyć ilość partnerów.
Wenerologia - specjalizacja w leczeniu kiły
W przypadku zauważenia niepokojących zmian w obrębie penisa dobrze jest skonsultować je z lekarzem. Najlepiej udać się na wizytę do wenerologa, który specjalizuje się w chorobach przenoszonych drogą płciową. Jest to specjalista, który będzie mógł sprawnie i szybko dokonać wstępnej diagnozy oraz zlecić konieczne badania, które jednoznacznie potwierdzą kiłę.
Po otrzymanych wynikach badań krwi będzie możliwe ustalenie przebiegu leczenia, dawkowanie oraz długość terapii. Ponadto lekarz wenerolog zleca kolejne badania, które po okresie antybiotykoterapii mają potwierdzić jej skuteczność. Wykonuje się je w odstępie 3, 6 i 12 miesięcy po zakończonym leczeniu.
Kiła znana jako syfilis, to choroba przenoszona głównie drogą płciową, która jest bardzo niebezpieczna. Wywołuje wiele poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym również nieodwracalnych. Dlatego też po zauważeniu charakterystycznych objawów nie należy zwlekać z wizytą u lekarza. Szybkie rozpoczęcie leczenia pozwala ograniczyć rozwój choroby i jej negatywne konsekwencje.
