Choroba nowotworowa to temat niezwykle trudny i emocjonalny, dotykający miliony ludzi na całym świecie. Wśród wielu aspektów życia, które mogą zostać zakłócone przez nowotwór, często pomijanym, ale niezwykle ważnym jest zdrowie seksualne. Dowiedz się, jak choroba nowotworowa wpływa na naszą intymność, relacje oraz poczucie własnej wartości i jak można sobie pomóc.
Wpływ choroby nowotworowej na zdrowie seksualne
Diagnoza i leczenie raka wpływają na wiele obszarów życia człowieka, w tym na sferę seksualną. Osoby, u których wykryto chorobę nowotworową, bardzo często mierzą się z wątpliwościami dotyczącymi bliskości, relacji z partnerem i seksu.
Jak nowotwór wpływa na życie seksualne kobiet?
Nowotwór, zwłaszcza gdy dotyczy narządów płciowych lub piersi, może znacząco wpłynąć na życie seksualne kobiet. Skutki leczenia, takie jak operacje, chemioterapia, radioterapia czy terapia hormonalna, często niosą ze sobą zmiany fizyczne i emocjonalne. Kobiety mogą doświadczać spadku libido, bólu podczas stosunku, suchości pochwy oraz zmęczenia.
Poważna choroba, jaką jest rak, sprawia, że przestajemy być zainteresowani seksem, nasze pożądanie jest znacznie mniejsze i możemy borykać się z problemami z libido. Pamiętajmy jednak, że nie oznacza tego, że nie potrzebujemy bliskości lub dotyku. Pielęgnowanie intymności, czułość i seks mają pozytywny wpływ na obraz samego siebie, relacje i radość z życia.
Przy chorobie nowotworowej bardzo rzadko mówimy o problemie odczuwania przyjemności wynikającej z dotyku. Dlatego bliskość między partnerami możliwa jest zawsze.
Seksualność w chorobie nowotworowej – najczęstsze problemy
Leczenie związane z chorobą nowotworową znacząco oddziałuje na samopoczucie osoby chorej. Dana metoda leczenia i rodzaj terapii mogą sprawić, że pacjentka zacznie odczuwać dolegliwości bólowe, osłabienie, zmniejszone libido czy suchość pochwy.
Dodatkowo nierzadko mogą one doświadczyć także problemów natury psychologicznej, które odbijają się na seksie i sferze seksualnej. Kobiety z rakiem mogą borykać się z zaburzeniami lękowymi, depresyjnymi, zmęczeniem, obniżoną samooceną i poczuciem własnej wartości, wstydem i brakiem akceptacji własnego ciała.
Kobiety mogą zmagać się także z bólem podczas stosunku (dyspareunia), zmniejszonym zainteresowaniem seksem, niskim pożądaniem, zmniejszonym podnieceniem seksualnym, drętwieniem piersi, problemami z osiągnięciem orgazmy i utratą odczuwania przyjemności seksualnej.
Najczęstsze objawy zaburzeń seksualnych u kobiet z chorobą nowotworową
Zaburzenia seksualne u kobiet z chorobą nowotworową mogą mieć różne przyczyny. To wynik samej choroby, metody leczenia lub kwestii psychologicznych. Wpływ na wystąpienie problemów związanych z seksualnością na pewno ma także m.in. wiek pacjentki, czynniki związane z partnerem/partnerką i ogólne zadowolenie z relacji.
Suchość pochwy – przyczyny i sposoby radzenia sobie
Jednym z problemów, które dotyka kobiety z rakiem, jest suchość pochwy. Prawidłowo funkcjonujący układ rozrodczy produkuje naturalnie wydzielinę, która chroni pochwę przed drobnoustrojami. Brak naturalnie występującej wydzieliny stwarza większe ryzyko infekcji intymnych.
Dodatkowo takie schorzenie negatywnie wpływa na seksualność, bo powoduje ból podczas współżycia. Powoduje dyskomfort i obniża jakość życia. Suchości pochwy może towarzyszyć uczucie swędzenia i pieczenia. Pomocne z pewnością może okazać się preparaty, które długotrwale nawilżają i regenerują. Warto decydować się na dobrej jakości lubrykanty, globulki nawilżające z kwasem hialuronowym.
Najwyższą skutecznością w leczeniu objawów suchości pochwy i dyspareunii wyróżnia się miejscowa hormonoterapia estrogenowa. Pacjentki z nowotworem hormonozależnym są grupą, wobec której niechętnie stosuje się miejscową terapię estrogenową z powodu obaw przed zwiększeniem ryzyka nawrotu choroby.
Zmniejszenie libido – jak leczenie onkologiczne wpływa na pożądanie?
Leczenie onkologiczne to niezwykle trudny okres w życiu pacjentki, które nie tylko wpływa na zdrowie fizyczne, ale również na stan psychiczny i emocjonalny. Jednym z często pomijanych aspektów jest zmniejszone libido, które może towarzyszyć terapii nowotworowej. Na początku obawy o życie są tak wielkie, że seks spada na ostatnią pozycję na liście rzeczy, których potrzebujemy. To zupełnie normalne.
Zmniejszone libido charakteryzuje się niskim podnieceniem, rzadziej występującym zainteresowaniem seksem, nieobecnymi fantazjami seksualnymi, brakiem inicjowania lub odpowiadania na inicjowanie stosunku przez partnera, mniejsze odczuwanie przyjemności podczas stosunku.
Utrata pożądania może wynikać z niepokojów, depresji, ale może mieć także podłoże fizjologiczne - nudności, ból, zmęczenie. Dodatkowo leczenie zaburza gospodarkę hormonalną. Nasze emocje, myśli, stres mogą uniemożliwić podniecenie. Pochwa pozostaje ściśnięcia i sucha, przez co stosunek może być bolesny. Boimy się, że zmiany wywołane chorobą, słowo rak odstraszą partnera.
Pamiętajmy, że nie musimy powrotu do naszego życia seksualnego zaczynać od razu do penetracji. Czerpmy przyjemność z pieszczenia swoich ciał. Możemy na początku poeksplorować własne ciało i odkryć to, co zmieniło się w trakcie leczenia - dzięki temu zmniejszymy ryzyko frustracji podczas kontaktu we dwoje. Dobrym pomysłem jest poświęcenie jednego wieczoru na wspólne dotykanie się, ale z pominięciem narządów płciowych. Taki zabieg może pozytywnie wpłynąć na podniecenie.
Dyspareunia – ból podczas stosunku i jego przyczyny
Kolejnym objawem zaburzeń seksualnych u kobiet z rakiem jest odczuwanie bólu podczas stosunku. To dolegliwość, która bardzo obniża jakość życia seksualnego i sprawia, że stajemy się mniej chętni na zbliżenia.
Wznowienie aktywności seksualnej może powodować pewne obawy - np. że seks będzie bolesny lub nie będziemy w stanie osiągnąć orgazmu. Pierwsze zbliżenia mogą się różnić od tego, co sobie wyobrażaliśmy. Warto jednak być elastycznym w głowie i na nowo nauczyć się jak odczuwać przyjemność. Po rozpoczęciu leczenia wrażliwość obszaru narządów płciowych może się nieco zmienić. Kiedyś podniecający dotyk teraz może okazać się bolesny. Potrzeba czasu, aby przyzwyczaić się do nowych doznań.
Jak temu zaradzić? Pamiętajmy o odpowiednim nawilżeniu - jeśli o to nie zadbamy, oprócz bólu podczas stosunku może dojść do otarć, a nawet zakażenia układu moczowego. Dodatkowo bardzo ważne jest, aby być odpowiednio podnieconym - odczuwanie silnego podniecenia sprawia, że nasza pochwa się maksymalnie wydłuża i rozszerza.
Dobrym pomysłem jest posmarowanie okolic pochwy i jej wnętrza żelem na bazie wody. Jeśli jakiś rodzaj dotyku sprawia nam ból, powiedzmy to partnerowi. Możemy także pokazać mu, jaki rodzaj dotyku nam się podoba. Delikatne dotykanie okolicy łechtaczki czy wejścia do pochwy nie powinno sprawiać bólu.
Razem z partnerem warto odkryć pozycję, która w jak najmniejszym stopniu będzie obciążać odpowiednie części ciała. Ponadto, w sytuacji gdy głęboka penetracja sprawia nam ból, poprośmy partnera o płytsze wkładanie penisa. Pomocne mogą okazać się pozycje na jeźdźca i na łyżeczkę. Można skorzystać z poduszek, a gdy ruch powoduje ból - poprośmy partnera, aby to on ruszał za nas naszymi biodrami.
Produkty i metody wspierające zdrowie seksualne
Zdrowie seksualne odgrywa kluczową rolę w jakości życia każdej kobiety, a szczególnie w przypadku kobiet zmagających się z chorobą nowotworową. Dla wielu z nich zaburzenia seksualne stają się dodatkowym wyzwaniem, które wpływa na ich samopoczucie oraz relacje z partnerem. Na szczęście istnieje wiele produktów i metod, które mogą wspierać zdrowie seksualne i poprawiać jakość życia seksualnego.
Lubrykanty – skuteczna pomoc w przypadku suchości pochwy
Lubrykanty mogą być niezwykle pomocne dla kobiet, które doświadczają suchości pochwy, co jest częstym skutkiem ubocznym leczenia onkologicznego. Kobiety, które borykają się z suchością pochwy, mogą odczuwać mniejszą satysfakcję z życia seksualnego i dodatkowo mierzyć się z otarciami, podrażnieniami i dyskomfortem. Skutecznym sposobem radzenia sobie z tą przypadłością jest lubrykant.
Odpowiednio dobrany lubrykant nie tylko poprawia komfort podczas stosunku, ale także może zapobiegać mikrourazom i infekcjom. Warto wybierać produkty na bazie wody lub silikonowe, które są delikatne dla śluzówki i nie powodują podrażnień.
Lubrykanty cechują się nawilżającą formułą i regenerującym działaniem. Na rynku znajdziemy także produkty specjalnie stworzone dla posiadaczek wrażliwej skóry. Stosowanie lubrykantu niweluje ryzyko wystąpienia podrażnień i dyskomfortu i skutecznie przywraca radość z życia intymnego.
Aktywność fizyczna jako sposób na poprawę funkcji seksualnych
Badania naukowców z University of Texas w Austin (USA) wykazały, że kobiety aktywne fizycznie osiągały wyższy poziom pobudzenia. Eksperyment objął dwie grupy kobiet, którym przedstawiono określony bodziec seksualny (krótki film pornograficzny). Pierwsza grupa oglądała film po 20-minutowej intensywnej jeździe na rowerze stacjonarnym. Druga grupa nie ćwiczyła w ogóle. Okazało się, że kobiety z pierwszej grupy wykazywały o 169 proc. wyższe podniecenie (mierzone jako przepływ krwi przez tkanki narządów płciowych).
Oprócz poprawy krążenia aktywność fizyczna może pozytywnie wpływać też na hormony – podnosić poziom endorfin, dopaminy czy serotoniny. Ćwiczenia takie jak joga, pilates czy nawet regularne spacery mogą znacząco poprawić samopoczucie i jakość życia seksualnego kobiet zmagających się z chorobą nowotworową. Warto wypróbować takie ćwiczenia takie jak szczęśliwe dziecko czy pozycja motyla, które pomagają rozluźnić mięśnie miednicy i poprawić przepływ krwi w okolicach intymnych.
Rekonstrukcja życia seksualnego po leczeniu
Leczenie nowotworów u kobiet to niezwykle trudny i wyczerpujący proces, który ma wpływ nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na aspekty emocjonalne i psychiczne pacjentki. Jednym z często pomijanych, lecz bardzo ważnych tematów, jest wpływ choroby nowotworowej i jej leczenia na życie seksualne kobiety. Rekonstrukcja życia seksualnego po leczeniu nowotworowym to proces złożony, wymagający czasu, cierpliwości oraz wsparcia specjalistów.
Rekonstrukcja piersi a akceptacja własnego ciała
Choroba nowotworowa to jedno z najbardziej przerażających doświadczeń, które może dotknąć człowieka. Dla kobiet, które przez całe życie zmagają się z oczekiwaniami społecznymi dotyczącymi wyglądu i kobiecości, diagnoza raka może być podwójnie trudna. Proces leczenia, który często obejmuje operacje, chemioterapię i radioterapię, może znacząco wpłynąć na wygląd ciała, prowadząc do utraty włosów, blizn, a nawet usunięcia piersi. W obliczu takich zmian akceptacja własnego ciała staje się ogromnym wyzwaniem, które wpływa nie tylko na samopoczucie psychiczne, ale także na życie seksualne.
Nowotwór może wpłynąć na wygląd, samopoczucie i naszą energię. Kluczem do poprawy samopoczucia i akceptacji własnego ciała jest skoncentrowanie się na wszystkim tym, co pozytywne. Warto zadać sobie pytanie: co widzisz, kiedy patrzysz na swoje odbicie w lustrze? Wiele osób także zdrowych zauważa tylko to, co w sobie nie lubi. Nie potrafimy dostrzec wąskiej talii, pięknego uśmiechu, niebieskich oczu czy wyrazistego spojrzenia.
Warto zrobić ćwiczenie, które polega na stanięciu przed lustrem i odpowiedzeniu sobie na pytania:
- Na które części swojego ciała zwracasz największą uwagę?
- Na co nie lubisz patrzeć?
- Czy łapiesz się na tym, że źle myślisz o swoim wyglądzie?
- Co Ci się w sobie podoba?
- Czy choroba i jej leczenie zmieniły coś w twoim wyglądzie?
Kiedy poczujemy się pewniej, spróbujmy wykonać to ćwiczenie, ubierając się tak, jakbyśmy chcieli ubrać się dla partnera. Warto zdecydować się na seksowną wersję. Jeśli potrzebujesz - załóż perukę czy protezę. Przyglądaj się sobie i odpowiedz ponownie na te same pytania.
Kolejnym ćwiczeniem jest powiedzenie sobie przynajmniej 3 komplementów na temat swojego wyglądu. Następnym wyzwaniem jest stanięcie nago przed lustrem, nie zakrywając żadnej zmiany spowodowanej chorobą. Pamiętaj, wykonując te ćwiczenia o oddychaniu.
Spróbujmy dostrzec minimum 3 pozytywne elementy w swoim wyglądzie. Kiedy poczujemy się swobodnie, warto zaprosić partnera i poprosić go, aby powiedział, co mu się najbardziej podoba w naszym wyglądzie i jakie miejsca na ciele lubi dotykać.
Jak odzyskać satysfakcję seksualną po chorobie nowotworowej?
Na pewno bardzo skuteczna może okazać się pomoc specjalisty. W przypadku zaburzeń seksualnych, które wynikają ze zmian klinicznych, do których zaliczymy nieprawidłową gospodarkę hormonalną, utratę czucia lub ból, warto zgłosić się do ginekologa, urologa lub endokrynologa.
Brak satysfakcji seksualnej, która związana jest z emocjami, motywacją, negatywnym myśleniem lub zaburzonym obrazem siebie, warto przedyskutować z psychologiem, psychiatrą lub seksuologiem. Problemy związane z relacją, brakiem intymności lub złą komunikacją najlepiej omówić podczas terapii par.
