Tyłozgięcie macicy, znane również jako macica odchylona do tyłu, to stan, który dotyka około 20% kobiet na całym świecie. Choć nie jest to poważna dolegliwość, może powodować pewne dolegliwości i obawy zdrowotne. Warto zrozumieć, czym jest tyłozgięcie macicy, jakie są jego przyczyny, jakie objawy mogą mu towarzyszyć.
Czym jest tyłozgięcie macicy?
Tyłozgięcie macicy, znane również jako retrowersja macicy lub odwrócenie macicy, to stan, w którym macica skierowana jest ku tyłowi ciała kobiety, zamiast ku przodowi, jak ma to miejsce w przypadku macicy o normalnym ułożeniu.
Większość przypadków tyłozgięcia macicy nie powoduje żadnych objawów ani problemów zdrowotnych i zazwyczaj nie wymaga leczenia. Jednak w niektórych przypadkach może być związane z dolegliwościami, takimi jak bóle menstruacyjne, bóle podczas stosunku seksualnego lub problemy z zajściem w ciążę. Wtedy konieczne może być leczenie, takie jak terapia hormonalna lub fizjoterapia.
Definicja: Co to jest tyłozgięcie macicy?
Tyłozgięcie macicy to nietypowe położenie macicy względem kości miednicy i pęcherza moczowego. Stan wiedzy na temat budowy tej części ciała kobiety ciągle się zmienia. KIedyś tyłozgięcie było uważane za chorobę, później coś patologicznego. Obecnie jest to niewielkie odstępstwo od normy. Większość kobiet ma macicę położoną w przodozgięciu. Szacuje się, że u co piątej pacjentki występuje tyłozgięcie macicy.
Jak wygląda macica? Przede wszystkim jest podstawowym elementem żeńskiego układu rozrodczego. Znajdziemy ja w centralnej części miednicy mniejszej i wyróżniamy na niej takie elementy jak: szyjka, trzon oraz dno macicy.
U większości kobiet trzon macicy jest skierowany do przodu - stąd nazwa przodozgięcie. Kiedy trzon macicy jest skrzywiony do tyłu czyli w kierunku kręgosłupa występuje tyłozgięcie.
Jak rozpoznaje się tyłozgięcie macicy?
Rozpoznanie tyłozgięcia macicy najczęściej dokonuje się podczas rutynowego badania ginekologicznego. Proces diagnostyczny może obejmować kilka kroków:
- wywiad ginekologiczny - lekarz pyta o objawy, historię zdrowia czy wcześniejsze problemy
- badanie fizykalne - palpacyjnie lekarz bada położenie macicy przez pochwę
- ultrasonografia - aby potwierdzić diagnozę można dodatkowo wykonać USG miednicy. Jest to najskuteczniejsza metoda diagnostyczna, ponieważ pozwala również ocenić inne struktury miednicy, które mogą być zaangażowane w ten stan.
- w rzadkich przypadkach lekarz zleca rezonans magnetyczny czy tomografię komputerową.
Przyczyny powstawania tyłozgięcia macicy
Czy tyłozgięcie macicy jest powodem do zmartwień?
Tyłozgięcie macicy samo w sobie zazwyczaj nie jest powodem do zmartwień. Ważne jest jednak, aby być świadomym potencjalnych objawów i skonsultować się z lekarzem, jeśli dolegliwości wpływają na jakość życia. Czasem ze względu na występujący ból podczas stosunku konieczne będzie wybranie innej, wygodniejszej pozycji.
Jakie mogą być przyczyny tyłozgięcia macicy?
Tyłozgięcie macicy może mieć różne przyczyny, zarówno wrodzone, jak i nabyte. Oto najczęściej spotykane czynniki prowadzące do tego stanu:
- Wrodzone uwarunkowania anatomiczne: U niektórych kobiet tyłozgięcie macicy jest cechą wrodzoną i wynika z naturalnej budowy ich ciała. W takich przypadkach macica od samego początku życia jest skierowana ku tyłowi.
- Endometrioza: To schorzenie, w którym tkanka podobna do błony śluzowej macicy rozwija się poza jej wnętrzem, często prowadząc do powstawania zrostów. Te zrosty mogą ciągnąć macicę ku tyłowi, powodując jej tyłozgięcie.
- Choroby zapalne miednicy mniejszej (PID): Infekcje narządów miednicy mniejszej mogą prowadzić do powstawania blizn i zrostów, które mogą zmieniać położenie macicy.
- Mięśniaki macicy: Te łagodne guzy mogą wpływać na kształt i położenie macicy. W zależności od ich umiejscowienia i wielkości, mogą powodować odchylenie macicy ku tyłowi.
- Operacje chirurgiczne: Zabiegi operacyjne w obrębie miednicy, takie jak cesarskie cięcie, usunięcie jajników czy innych narządów, mogą prowadzić do powstania blizn i zrostów, które mogą zmieniać położenie macicy.
- Menopauza: W okresie menopauzy spadek poziomu estrogenów może prowadzić do osłabienia struktur podtrzymujących macicę, co w niektórych przypadkach może skutkować jej tyłozgięciem.
- Duża ilość porodów: U kobiet, które urodziły wiele dzieci, struktury podtrzymujące macicę mogą ulec osłabieniu, co może prowadzić do jej odchylenia.
- Ciąża: W czasie ciąży macica rośnie i zmienia swoje położenie. Po porodzie może nie wrócić do swojego pierwotnego położenia, co może skutkować tyłozgięciem.
Objawy tyłozgięcia macicy
Jakie objawy może powodować tyłozgięcie macicy?
U większości kobiet tyłozgięcie nie daje praktycznie żadnych objawów. Jeśli jednak się one zdarzają to najczęściej mamy do czynienia z:
- bolesnym wypróżnianiem (które wynika z ucisku macicy na odbytnicę)
- ból w dolnej części pleców
- przewlekłe zaparcia
- ból podczas stosunku płciowego (częste uderzanie penisa o szyjkę macicy)
- trudności w aplikacji tamponu czy kubeczka menstruacyjnego
- bolesne miesiączki
- nietrzymanie lub zatrzymanie moczu
- obfita biegunka podczas menstruacji
- ból podczas badania ginekologicznego i USG transwaginalnego
Kiedy występują choroby współistniejące takie jak np. mięśniaki macicy czy endometrioza należy wdrożyć leczenie choroby podstawowej.
Czy tyłozgięcie macicy utrudnia pożycie seksualne?
Niektóre kobiety z tyłozgięciem macicy mogą odczuwać ból w trakcie penetracji, zwłaszcza w określonych pozycjach seksualnych. Ból ten jest często opisywany jako głęboki, wewnętrzny ból miednicy, który może być bardziej intensywny podczas głębokiej penetracji.
Pozycje, które powodują głęboką penetrację, takie jak pozycja misjanarska, mogą być bardziej niekomfortowe. Eksperymentowanie z pozycjami, które pozwalają na płytszą penetrację, może pomóc w złagodzeniu bólu.
Warto szczerze rozmawiać z partnerem na temat odczuwanego bólu lub dyskomfortu. Partner może dostosować swoje ruchy i technikę, aby zminimalizować dyskomfort. Dobrze sprawdzi się również fizjoterapia mięśni dna miednicy, która może wzmocnić mięśnie i poprawić komfort podczas stosunku.
Tyłozgięcie macicy a ciąża
Czy tyłozgięcie macicy utrudnia zajście w ciążę i jej utrzymanie?
Tyłozgięcie macicy zazwyczaj nie utrudnia ani zajścia w ciążę, ani jej utrzymania. Większość kobiet z tym stanem nie doświadcza problemów z płodnością i może normalnie donosić ciążę.
Jednak w niektórych przypadkach tyłozgięcie macicy może wpływać na płodność i przebieg ciąży, szczególnie gdy jest związane z innymi schorzeniami. Na przykład jeśli tyłozgięcie jest spowodowane endometriozą czy zrostami po zapaleniach miednicy mniejszej to może dojść do problemów z płodnością.
Poród a tyłozgięcie macicy: Czy jest to problem?
Podczas ciąży jedną z niedogodności mogą być, czasem bardzo intensywne bóle krzyża. Jest to związane z uciskiem nerwów przez rosnącą macicę skierowaną ku tyłowi.
Wraz ze wzrostem płodu, macica w tyłozgięciu się odgina i zaczyna wystawać poza miednicę mniejszą, co powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych.
Tyłozgięcie macicy w ciąży nie wywołuje problemów z donoszeniem i urodzeniem dziecka.
Nie jest również wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia. Pacjentki z macicą tyłozgiętą mogą bezpiecznie rodzić siłami natury.
Leczenie tyłozgięcia macicy
Czy tyłozgięcie macicy zawsze wymaga leczenia?
Tyłozgięcie macicy zazwyczaj nie wymaga leczenia, jeśli nie powoduje żadnych dolegliwości ani problemów zdrowotnych. Dla wielu kobiet jest to naturalna anatomiczna wariacja, która nie wpływa na codzienne funkcjonowanie ani zdrowie reprodukcyjne.
Jeżeli pojawiają się dolegliwości bólowe, to niweluje się je za pomocą leczenia zachowawczego.
Podsumowując, tyłozgięcie macicy nie jest chorobą i nie wymaga leczenia, jeśli nie powoduje u pacjentki dodatkowych dolegliwości. Jeżeli jednak jest wynikiem takich problemów jak mięśniaki macicy, konieczne jest natychmiastowe leczenie tych schorzeń.
Tyłozgięcie macicy nie jest przeciwwskazaniem do aktywności seksualnej ani do zajścia w ciążę. Niemniej jednak kobiety z nietypowym położeniem macicy powinny dbać o swój komfort podczas stosunków seksualnych i regularnie kontrolować się u lekarza w trakcie ciąży.
